Κυριακή 31 Αυγούστου 2014

(Ελεύθερη) οικονομία

Η (ελεύθερη) οικονομία του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, η οποία είναι ελεύθερη μόνο για το κεφάλαιο, είναι γεμάτη από αντικρουόμενα συμφέροντα και που στις περισσότερες περιπτώσεις οι οικονομικά πιο δυνατοί επιβάλλουν τα δικά τους συμφέροντα και αυτό γίνεται με διάφορους τρόπους, όπως με πολιτικούς, αξιοποιώντας τα αστικά κόμματα (τους πολιτικούς τους εκφραστές), με οικονομικούς (εξαγοράζοντας υπηρεσίες, συνειδήσεις, μέσα πληροφόρησης, κεφάλαια κ.λπ.).
Η εξασφάλιση των συμφερόντων των κατόχων του μεγάλου κεφαλαίου, που είναι και η μικρή μειοψηφία του πληθυσμού, δεν λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας και της τεράστιας πλειοψηφίας του λαού.
Θα προσπαθήσω να δώσω μερικά παραδείγματα: Οι πετρελαϊκές εταιρίες παρεμποδίζουν την ανάπτυξη και λειτουργία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακή, αιολική κ.α.) διότι αυτό θα επηρεάσει την κερδοφορία τους, ενώ όσο το δυνατό ανάπτυξη και σε μεγάλη κλίμακα λειτουργία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα παρέχει στον κόσμο φθηνότερη ενέργεια και κατά συνέπεια φθηνότερα προϊόντα. Επίσης αυτό θα ήταν προς όφελος του περιβάλλοντος και της υγείας των έμβιων όντων του πλανήτη.
Οι υπηρεσίες  δημόσιας υγείας παρέχουν στον πληθυσμό δωρεάν ή φθηνή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Η υγεία είναι αγαθό που θα πρέπει να έχει την δυνατότητα ο καθένας να έχει τη φροντίδα της. Το ιδιωτικό όμως κεφάλαιο που ασχολείται με τα θέματα υγείας προκειμένου να έχει περισσότερη πελατεία άρα παραπάνω κερδοφορία, επιδιώκει την συρρίκνωση της δημόσιας υγείας.
Η μόρφωση είναι ένα αγαθό επίσης στο οποίο πρέπει να έχει πρόσβαση ο καθένας και αυτό επιτυγχάνεται όταν το κόστος δεν είναι ψηλό, ώστε και ο πιο φτωχός να μπορεί να μορφωθεί. Αυτή την δυνατότητα την δίνει η δημόσια και δωρεάν παιδεία. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα του ιδιωτικού κεφαλαίου που ασχολείται με την εκπαίδευση, γι’ αυτό η επιδίωξη του είναι η παροχή της παιδείας από τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, με το ανάλογο κόστος ασφαλώς.
Τα συνεργατικά ιδρύματα συστάθηκαν για να βοηθήσουν τα φτωχά λαϊκά στρώματα του λαού, για στέγαση, επαγγελματική δραστηριότητα και μόρφωση των παιδιών. Οι εμπορικές τράπεζες όμως που έβλεπαν ένα μέρος του πληθυσμού να μην συνεργάζεται ή να συνεργάζεται λιγότερο μαζί τους, ήθελαν να πάρουν όλη την πίτα της αγοράς. Έτσι άρχισαν τον πόλεμο στα συνεργατικά ιδρύματα ώσπου και στην Κύπρο όπως και σε άλλες χώρες βρήκαν την ευκαιρία και ανάγκασαν τα συνεργατικά ιδρύματα να λειτουργούν περίπου ως εμπορικές τράπεζες.
Τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα αφού με τη λειτουργία τους οδήγησαν πολλά μικρά καταστήματα σε κλείσιμο, επιδιώκοντας περισσότερο κέρδος και πλήρη επικράτηση στην αγορά, κατάφεραν  να εργάζονται όλες τις μέρες της βδομάδας από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Τα μικρά καταστήματα μη αντέχοντας σε τέτοια ωράρια και τον σκληρό ανταγωνισμό, αγωνίζονται να διαφοροποιήσουν την κατάσταση που αν δεν αλλάξει θα θέσει τέρμα στην λειτουργία των μικρών επιχειρήσεων (στην Κύπρο επειδή η αγορά είναι μικρή, οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν την δυνατότητα να επιβιώσουν ).
Η μεγαλύτερη και η πιο ουσιαστική διαφορά στον καπιταλισμό είναι στη παραγωγή προϊόντων (και υπηρεσιών) από μεγάλο αριθμό εργαζομένων από τη μια και την ιδιοποίηση του κέρδους από τους εργοδότες από την άλλη. Αυτή η διαφορά έχει ως αποτέλεσμα την σύγκρουση των αντίθετων ταξικών συμφερόντων.

Στην ελεύθερη δήθεν αγορά ο στόχος και σκοπός είναι το κέρδος (το χρήμα είναι θεός). Για την απόκτηση όλο και περισσότερου κέρδους υπάρχει ένας συνεχείς ανταγωνισμός και ένας αγώνας των κεφαλαιοκρατών για έλεγχο και επικράτηση στην αγορά ώστε να έχουν διαθέσιμες αγορές για τα προϊόντα και υπηρεσίες τους.
Ο άνθρωπος στην (ελεύθερη αγορά) είναι ένα εμπόρευμα που η πλουτοκρατία τον αντιμετωπίζει ως το μέσο παραγωγής κέρδους.
Οι ανταγωνιστικές σχέσεις στην οικονομία αντανακλούν στις κοινωνικές σχέσεις οι οποίες και αυτές είναι ανταγωνιστικές.
Ο ατομικισμός, ο εγωκεντρισμός, η ιδιοκτησιακή αντίληψη πάνω σε πράγματα και ανθρώπους, στον/στην σύζυγο, στα παιδιά κ.λπ. είναι απότοκα του συστήματος της (ελεύθερης) αγοράς και της ατομικής ιδιοκτησίας (του καπιταλισμού), που τελικά φαίνεται πως και η ατομική ιδιοκτησία δεν είναι κάτι εξασφαλισμένο σ’ αυτό το σύστημα (κούρεμα καταθέσεων, εκποιήσεις περιουσιών, εξαναγκαστικές πωλήσεις κ.α.).

Το κυνήγι για την εξασφάλιση πλουτοπαραγωγικών πηγών όπως πετρέλαια, μεταλλεύματα, φτηνό εργατικό δυναμικό κ.α. και η εξασφάλιση αγορών για τη διάθεση των προϊόντων και υπηρεσιών κρατούν τους λαούς δέσμιους της αμάθειας, του εθνικισμού, του θρησκευτικού σκοταδισμού και τελικά θύματα του πολέμου και των συνεπειών του για ένα σκοπό που οι λαοί δεν έχουν τίποτε να κερδίσουν. Τι θα γινόταν άραγε αν όλοι αρνιόντουσαν να παν στον στρατό;
Οι ανθρώπινες ζωές δεν έχουν καμιά σημασία μπροστά στο κέρδος.

Ναι ο καθένας έχει την δυνατότητα να κερδίσει (όχι από το μεροκάματο) και να γίνει επιχειρηματίας. Πόσοι όμως μπορούν να το πετύχουν; Και πόσοι απ’ αυτούς μπορούν ν’ αντέξουν στον ανταγωνισμό;
Στον καπιταλισμό τον παράδεισο της (ελεύθερης) οικονομίας, δεν μπορεί να είναι σίγουρος κανείς για τίποτε, μπορείς να κάνεις όνειρα, τώρα αν θα πραγματοποιηθούν άλλη κουβέντα.
Η ανεργία, η πίνα, η εξαθλίωση είναι τ’ αποτελέσματα μιας οικονομίας που στόχος και σκοπός της είναι το κέρδος και η ευημερία των αριθμών και όχι ο άνθρωπος.
Βέβαια η φτώχια, η ανέχεια, η πίνα, είναι πρόσφορο έδαφος για κερδοφόρες επιχειρήσεις όπως η σωματεμπορία, τα ναρκωτικά, το δουλεμπόριο κ.λπ.
Πόσα εκατομμύρια άνεργους και πεινασμένους έχει η ευρωπαϊκή (οικογένεια!) και η μητρόπολη του καπιταλισμού ΗΠΑ;
Πόσα εκατομμύρια φτωχούς και πεινασμένους δημιούργησαν σε διάφορες χώρες οι δραστηριότητες των πολυεθνικών εταιριών και οι πόλεμοι που δημιουργούν για την εξασφάλιση των αγορών και των χρυσοφόρων πηγών, μαύρων, άσπρων, κίτρινων ή όποιου άλλου χρώματος;

Ένα σύστημα που γεννά τον ανταγωνισμό και την αντιπαράθεση, δεν διορθώνεται με θεωρίες περί συνεργασίας των αντίθετων συμφερόντων (συνεργασία των τάξεων), επίκλησης της κοινωνίας των πολιτών και θεωρίες περί εθνικής ενότητας, Πάνω σε ποια βάση και για το συμφέρων ποιών;
Για ν’ αλλάξει το αποτέλεσμα πρέπει να πάψει η αιτία που το προκαλεί!

3 σχόλια:

Aceras Anthropophorum είπε...

η φτώχια τζιαι η ανέχια δημιουργεί συνθήκες ανταγωνιστικότητας για τες μεγάλες επιχειρήσεις. Είναι μεγάλον lux να έχεις εργάτριες στο ξενοδοχείον με 500€ τζιαι να μιλούν τζιαι ελληνικά, όπως είναι μεγάλον lux να έχεις στα ταμεία κοπέλλες με 470-600 € που να τες φωνάζεις σε ώρες αιχμής τζιαι να δουλεύκουν τζιαι την Κυριακήν.

Anef_Oriwn είπε...

Φίλε Σολιάτη,

Εξαιρετική ανάλυση! Κάποιοι θα την πουν θεωρίες αλλά αποτελεί την σκληρή πραγματικότητα [για όσους εργαζόμενους εθελοτυφλούν ή/και ονειρεύονται να πιάσουν την καλή] σ’ ένα κόσμο που υπάρχει και κι αναπαράγει τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και κατ’ επέκταση και τη φτώχεια, την πείνα, την ανέχεια, την ανεργία, την μετανάστευση, την αμορφωσιά, τη συντηρητικότητα [δες τις ωμότητες των τζιχαντιστών], την ελλειμματική [και σε πολλούς τόπους ανύπαρκτη] ιατροφαρμακευτική περίθαλψη [δες εξάπλωση του ιού Εμπόλα], τους πολέμους...

Σολιάτης είπε...

είναι μεγάλον lux να έχεις στα ταμεία κοπέλλες με 470-600 € που να τες φωνάζεις σε ώρες αιχμής τζιαι να δουλεύκουν τζιαι την Κυριακήν. (τζαι να τες αναγκάζεις να κάμνουν ότι άλλον χρειαστεί)
Φίλοι Acera anthropofhorum και Aneforiwn, Τα σχόλια σας προσθέτουν σ’ αυτά που γράφω στο κείμενο μου και δείχνουν τι σημαίνει η (ελεύθερη) οικονομία.
Οι θεωρίες όταν είναι βγαλμένες μέσα από τη μελέτη των δεδομένων της λειτουργίας ενός κοινωνικό-οικονομικού συστήματος είναι Χρήσιμο εργαλείο για τη στάση και δράση μας και των πολιτικών που θα πρέπει να εφαρμόσουμε.
Και οι νεοφιλελεύθεροι εφαρμόζουν τις θεωρίες τους, εκείνες ασφαλώς που τους συμφέρουν, αλλά όταν τους το επισημαίνουμε παίζουν πελλόν.