Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011

Για τον (Αζής)

Πόσο πληγώνεται άραγε ένα παιδί 4-5 χρόνων όταν δεν θέλουν να παίξουν μαζί του και το διώχνουν, επειδή ανήκει σε μια εθνική μειονότητά;
1963-1964. Η σχέσεις ελληνοκυπρίων τουρκοκυπρίων, είχαν ήδη δηλητηριαστεί από τη δράση των εθνικιστικών ένοπλων ομάδων και από τις δυό πλευρές. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα όπως θα λέγαμε σήμερα επηρέασε και την μικρή μας κοινότητα, όπου έλληνες και τούρκοι ζούσαν αρμονικά. Μια εικόνα που έχω στο μυαλό μου είναι, (ένα απόγευμα πήγαμε σ’ ένα σπίτι στο οποίο παντρευόταν μια τουρκάλα). Και μια άλλη εικόνα, (στη βεράντα του καφενέ, ένα τουρκόφωνο αγόρι μάθαινε τον αδελφό μου τούρκικα).
Ήρθε όμως ο καιρός της αντιπάθειας. μια τέτοια εικόνα, (στην αυλή του καφενέ τρεις τέσσερεις νεαροί γύρω στα 15 με 18 χρονών έπαιζαν ποδοσφαιράκι, όταν το παιχνίδι τέλειωσε είπαν: πάμε να φύουμεν τζαι εν να έρτουν οι τούρτζοι τώρα, (εννοούσαν τα τουρκόπαιδα, που θα έρχονταν στον καφενέ για να παίξουν). Εγώ τότε περίπου 5 χρόνων ρώτησα: ε, εινναμπον αν έρτουν οι τούρτζοι; Μου απάντησαν: ενν’ αρτουν οι τούρτζοι τζαι να είμαστε τζαι μείς δαμέ; Δεν κατάλαβα τι πείραζε.
Η εθνική περιρρέουσα ατμόσφαιρα , φαίνεται όμως με επηρέασε και μένα.
Ένα πρωί έπαιζα στην αυλή του σπιτιού μου, ένα παιδί έχω την εντύπωση φορούσε κάτι σε μπλε από πάνω, 4-5 χρόνων, (στην ηλικία μου δηλαδή), (ήταν ο γιός του ΜπραΪμη, που είχε μπακάλικο στο χωριό) (δενθυμούμαι αν τον συνάντησα ξανά) με πλησίασε, η μητέρα μου με προέτρεψε να παίξω με τον……… (δεν θυμούμαι τα’ όνομα). Εγώ γύρισα να φύγω. Η μάνα μου επανάλαβε: έλα να παίξεις με τον….
-όΪ εθελω, απάντησα.
-γιατί ; με ρώτησε η μάνα μου
-εν τούρκος απάντησα.
-ε, ειννα πον αν εν τούρκος; Ρωτά η μάνα μου
-εν τον θέλω να φει, εν τούρκος.
-φύε, απευθύνθηκα στο παιδί που με κοιτούσε θάλεγα απορημένο. Τότε το παιδί γύρισε κ’ έφυγε.
Ποιος μ’ έμαθε να μισώ ή να μη θέλω τους τούρκους; Αφού οι γονείς μου περνούσαν καλά με τους συγχωριανούς μας τουρκοκύπριους με τους οποίους συνεργάζονταν και οι δουλειές του πατέρα μου ήταν σε τουρκοκυπριακή περιουσία για την οποία πλήρωνε πολύ μικρό ενοίκιο στον ιδιοκτήτη κοινοτάρχη των τουρκοκυπρίων, πέραν από το ότι η ιδεολογία και πολιτική τοποθέτηση του πατέρα μου κάθε άλλο παρά υπέρ του εθνικού διαχωρισμού ήταν. Αντίθετα ήταν υπέρ της συνεργασίας και της ενότητας των εργαζομένων ανεξάρτητα εθνικής ή άλλης καταγωγής.
Αυτή η μικρή προσωπική μου ιστορία άρχισε να έρχεται συχνά στο μυαλό μου, μέχρι σήμερα και να με ενοχλεί, να με στενοχωρεί, όταν στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου έκανα τους πρώτους μου κοινωνικούς-πολιτικούς προβληματισμούς.
Κάποια στιγμή μου μπήκε η ιδέα αν μπορούσα να βρω τον συνήλικο συγχωριανό μου, να του ζητήσω μα με συγχωρέσει.
Ήρθε η εισβολή και σκεφτόμουν πως ίσως ο (Αζης) θα ήταν στην T.M.T. με τέτοια παιδική εμπειρία. Συχνά διερωτόμουν που να βρίσκεται.
Κάπου στο 2003 ή γυναίκα μου εργαζόταν σ’ ένα εργαστήρι, εκεί πήγε να δουλέψει για λίγο διάστημα ένας τουρκοκύπριος από την Μόρφου. Η Γυναίκα μου που ήξερε την επιθυμία μου , τον έφερε σε επαφή μαζί μου. Τον ρώτησα αν ήξερε τον ΜπραΪμη που είχε μπακάλικο στην Μόρφου. Απάντησε καταφατικά και προθυμοποιήθηκε να μου φέρει τον αριθμό του τηλεφώνου του. Έτσι κ’ έγινε.
Πήρα τηλέφωνο τον ΜπραΪμη (ο οποίος δεν έβλεπε τους έλληνες με καλό μάτι όπως λένε μερικοί  που τον γνώριζαν και υπολογίζουν πως ήταν της TMT).
Μου μίλησε άπταιστα ελληνικά. Του είπα ποιος είμαι και ποιού γιός είμαι, κατάλαβε αλλά απάντησε ψυχρά μπορώ να πω, παντός δεν ενθουσιάστηκε.
Του είπα την ιστορία μου και τον ρώτησα για τον γιό του. Μου είπε ότι έχει ένα γιό στην ηλικία μου, ό οποίος κατοικεί στη Λεύκα και πως έχει μπακάλικο. Μου είπε το όνομα του αλλά δεν το συγκράτησα. Παρ’ όλη την επιθυμία μου δεν αποφάσισα ακόμα να πάω να τον βρω.
Τον τελευταίο καιρό έμαθα ότι στην επιτροπή της Λεύκας για την διάνοιξη οδοφράγματος στην περιοχή είναι και ο γιός του ΜπραΪμη όπως μου είπαν ο (Αζης). Ελπίζω το επόμενο διάστημα να γίνει μια συνάντηση μαζί τους κ’ έτσι να συναντηθώ με τον (Αζής).
Έγραψα με δυσκολία και αυτή την ιστορία και μετά από πολλή σκέψη. Γιατί την έγραψα δεν ξέρω, ίσως από προσωπική ανάγκη, ίσως και για να στείλω κάποια μηνύματα.

Θα ήταν λίγο πριν οι τουρκοκύπριοι εγκαταλείψουν το χωριό μας, όταν νομίζω ο (Αζής ), οπως έλεγαν ο γιός του ΜπραΪμη έβαλε φωτιά κάπου εκεί στη γειτονιά ίσως και στο σπίτι τους δεν ξέρω, παντός ήταν σπίτια τουρκοκυπρίων εκεί. Θυμούμαι που έτρεχαν να σβήσουν τη φωτιά, ήρθε και η πυροσβεστική.
Οι τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν το χωριό μας(υπολογίζω χωρίς να είμαι σίγουρος αρχές του 1964. Παντός τον Αυγουστο του 1964 στους βομβαρδισμούς της Τιλλυρίας δεν ήταν στο χωριό) μετά από πιέσεις της TMT  αλλά και μετά όπως μου είπε ο Η.Α. ο οποίος συμμετείχε, από ένα βράδυ, ένοπλοι και με στρατιωτική στολή γύρω στους 100 ελληνοκύπριους πέρασαν μέσα από τον τουρκομαχαλά, για εκφοβισμό.
Έμεινε μόνο ένα ζευγάρι  ηλικιωμένοι, οι οποίοι παρ’ όλες τις πιέσεις από τα παιδιά τους, και το ότι το σπίτι τους ήταν απέναντι από το δημιουργηθεν στρατόπεδο, έλεγαν πως καλά περνά και δεν έφυγαν.

7 σχόλια:

Anef_Oriwn είπε...

Φίλε Σολιάτη,

Η ιστορία σου αναμόχλευσε και τη δική μου μνήμη και μού ‘φερε στον νουν εικόνες και σκηνές από τα μαθητικά μου χρόνια όντας μαθητής αγγλόφωνου ιδιωτικού σχολείου, είχα και τουρκοκύπριους συμμαθητές και συμμαθήτριες – κυρίως από τους τουρκοκυπριακούς μαχαλλάδες της Λάρνακας αλλά και από τα πέριξ της χωριά, όπως το Καλό Χωριό. [Μ’ έναν απ’ αυτούς συναντηθήκαμε πριν 2-3 χρόνια σε μια σύναξη στο σχολείο και μετά σε μια εκδήλωση που διοργανώθηκε από το ΑΚΕΛ και το ÇTP]... Ίσως κάποια στιγμή γράψω κι εγώ γι’ αυτά ... Κάπου πρέπει να ‘χω και φωτογραφίες από σχολικές εκδηλώσεις και εκδρομές ...
Παρεμπιπτόντως ποιο ήταν το ποσοστό των τουρκοκυπρίων στο χωριό σας;

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Σολιάτη, επειδή τέτοιες ιστορίες, θα γίνονται όλο και πιο σπάνιες, μαζί με τα πλάσματα που τες κουβαλούν, να μηνύσεις του προέδρου μέσα από την επαρχιακή σου επιτροπή, πως με όσα και αν έγιναν, υπάρχει ακόμα κόσμος που πιστέφκει στην λύσην, και καλά κάμνει να σηκώσει τα μανίτζια πάνω για την τελικήν ευθείαν…

gregoris είπε...

η δύναμη των περιρέουσων εθνικιστικών υστεριών έγκειται στο ότι καταφέρνει να παρασύρει ή έστω να αδρανοποιεί κάποτε ακόμα τζιαι ανθρώπους με αριστερές ή φιλελεύθερες καταβολές...

σολιάτη γεια σου.
στροβολιώτη τζιαι εσού τα μανίτζια πάνω. περιμένουμεν κείμενο σου ακόμα στο μπλογκ της επανένωσης...

δημοκρατικη αριστερα κυπρου είπε...

δεν μας λετε κομμουνισται οταν το ακελ εγραφε περι ηττας των τρομοκρατων της τμτ δεν καλλιεργουσε εθνικισμοε ετσι?ειδικα το 74 οταν ολοι οι τουρκοι μας γαζωναν απο τα πολυβολεια τους?συμφωνα με σας ειναι εθνικισμος να λεμε οτι εγινε εισβολη.ειναι φανερο οτι χαρηκατε οτι εγινε εισβολη αφου πολλοι κοκκινοι μου το ειπαν οτι σαν κομμα χαρηκατε με την εισβολη.το οτι χαρηκατε το επιβεβαιωνετε ολοι εσεις που εχετε εφημεριδες και μπλογκς και μιλατε συνεχεια για τους καημενους τουρκους που εχουν δεκα σπιτια ο καθε ενας τωρα.ποτε δεν μιλησατε για την ταδε μαχη για τους ταδε πεσοντες.για τους αγνοουμενους.για το δραμα των αιχμαλωτων.μας αηδιαζετε με την τουρκολαγνεια σας.σας γαμανε καθε μερα και ακομα εσεις δηλωνετε τουρκοφιλοι.αλλα τι λεω υπαρχει παραδοχη απο το ακελ οτι ειστε ολοι τουρκοι.το λετε ξεκαθαρα η τουρκια ειναι αδελφος σας!!!!!αρα παρανομα ο χριστοφιας κατεχει το αξιωμα αυτο!!!

Σολιάτης είπε...

Φίλε aneforiwn όπως καλά ξέρεις ο λαός όπου και αν ανήκει φυλετικά, δεν έχει τίποτε να χωρίσει, άλλοι έχουν να χωρίσουν. Γι’ αυτό η συνεργασία ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων πρέπει να αναδεικνύεται. Είναι καλά λοιπόν να καταγράψεις και τις δικές σου εμπειρίες.
Οι τουρκοκύπριοι στο χωριό μου δεν ξέρω να πω πόσοι ήταν σε ποσοστό, (δεν ήταν πολλοί αν κρίνω από τα χαλασμένα σπίτια που θυμούμαι) όμως ήταν αρκετοί σε σύγκριση με τον πληθυσμό του χωριού. Είχαν καφενέ, συνεργατική, και κάποιο χρονικό διάστημα μάλλον πριν το 1960 είχαν και ταβέρνα. Κάποιος είχε και ελιόμυλο.
Η συνεργασία διαφορετικών πολιτισμών είναι πλούτος για την κοινωνία.

Σολιάτης είπε...

Στροβολιώτη, δεν χρειάζεται να στείλω κανένα μήνυμα, ο πρόεδρος έχει τα μανίκια πάνω και συνειδητά με συνέπεια με υπομονή και πείσμα και με όλες τις πολιτικές δυνάμεις της αντιπολίτευσης εναντίον του, παλεύει για τη λύση όπως έχει συμφωνηθεί στα πλαίσια του ΟΗΕ.
Γι’ αυτό καλά κάνεις να στείλεις εσύ μηνύματα στον δικό σου χώρο και να συστρατευτείς μαζί μας.

Σολιάτης είπε...

Grigoris, ΣΥΜΦΩΝΩ.